Της Νίνας Κουλετάκη
Η Freddie Robins είναι μια καλιτέχνις που πειραματίζεται με διαφορετικές κατηγορίες τέχνης, κατασκευών και σχεδιασμού. Συνδυάζει και τα τρία αυτά είδη με διάφορα υλικά και καταφέρνει να δημιουργεί έργα τέχνης γεμάτα φαντασία.
Χρησιμοποιεί το βαμβακερό νήμα και δημιουργεί έργα που θίγουν και εξερευνούν σύγχρονα θέματα της οικογενειακής, κοινωνικής και, γενικώτερα, της ανθρώπινης κατάστασης, ενώ ταυτόχρονα μάχεται την προκατάληψη ότι το πλέξιμο δεν είναι τέχνη. Η δουλειά της έχει ως στόχο να αποδείξει ότι η ενασχόληση με το πλέξιμο δεν είναι μια παθητική και απλά πρακτική συνήθεια αλλά ότι, της φαντασίας συνεπικουρούσας, μπορεί να δημιουργήσει έργα τέχνης με χιούμορ ή ικανά να προκαλέσουν τον φόβο. Ταυτόχρονα τα πλεκτά της έργα, κρινόμενα αποκλειστικά ως τέτοια, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από εκείνα των πλέον πεπειραμένων του είδους και έχουν την αξία του χειροποίητου πλεκτού με το άψογο φινίρισμα.
Έργα της Robins βρίσκονται σε ιδιωτικές αλλά και δημόσιες συλλογές, μεταξύ των οποίων τα μουσεία Victoria and Albert, Nottingham Castle, Aberdeen Art Gallery και άλλα πολλά. Συμμετέχει σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις σε όλο τον κόσμο και είναι καθηγήτρια στo Royal College of Art του Λονδίνου, διδάσκοντας Μικτές Τεχνικές στο μάθημα Υφασμάτων.
Ένα από τα πιο γνωστά της έργα, ήταν η εγκατάσταση που εγκαινίασε πριν αρκετά χρόνια, το 2003, παρουσιάζοντας τόπους εγκλημάτων, συγκεκριμένα σπίτια στα οποία είχε διαπραχθεί κάποιος φόνος ή ανήκαν σε δολοφόνο ή θύμα, φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από νήμα. Τα σπίτια ήταν ακριβείς απεικονίσεις των πραγματικών, πλεκτές φωτογραφίες θα έλεγε κανείς, κατασκευασμένες από μάλλινο, βαμβακερό και λινό νήμα. Ο σχεδιασμός και η τεχνική της κατασκευής ήταν της Robins, ενώ το πλέξιμο ανέλαβε η στενή της συνεργάτιδα Jean Arkell. Πρόκειται για σπίτια γυναθκών δολοφόνων ή για σπίτια όπου διαπράχθηκαν τα εγκλήματά τους. Ας δούμε κάποια από αυτά.
16 Gloucester Place, Brighton, East Sussex – 1871
Η Christiana Edmund ήταν μια 43χρονη ανύπαντρη γυναίκα, που ζούσε με την χήρα μητέρα της. Η Christiana ξεμυαλίστηκε με τον Dr. Beard, έναν παντρεμένο γιατρό. Τον Σεπτέμβριο του 1870 επισκέφτηκε την σύζυγό του στο σπίτι τους, φέρνοντας μαζί της κι ένα κουτί με σοκολατάκια. Επέμεινε να τα δοκιμάσει η κα Beard, ενώ έπαιρναν το τσάι τους. Φυσικά, τα είχε γεμίσει με στρυχνίνη. Η άτυχη γυναίκα αρρώστησε βαρειά και, όπως ήταν φυσικό επακόλουθο, ο γιατρός κατηγόρησε την Christiana ότι προσπάθησε να δολοφονήσει την γυναίκα του. Εκείνη αρνήθηκε τις κατηγορίες και υποστήριξε ότι στο Brighton κυκλοφορούσε ελεύθερος ένας άγνωστος δηλητηριαστής. Για να αποδείξει τα λεγόμενά της, έφθασε στο σημείο να χαρτζηλικώσει παιδιά να τις αγοράσουν σοκολατάκια από το ίδιο ζαχαροπλαστείο όπου είχε πάρει εκείνα για την γυναίκα του γιατρού. Τα γέμισε προσεκτικά με στρυχνίνη και, στη συνέχεια, πλήρωσε άλλα παιδιά για να τα επιστρέψουν στο κατάστημα. Ο ανίδεος ζαχαροπλάστης τα ξαναπούλησε. Όλη αυτή η δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του τετράχρονου Sidney Barker, στις 12 Ιουνίου του 1871.
Η Christiana έφτασε στο σημείο να δηλητηριάζει κέικ και φρούτα και να τα διακινεί με το ταχυδρομείο σε όλη την πόλη. Φρόντισε να στείλει κάποια και στον εαυτό της, για να απομακρύνει τις υποψίες από το πρόσωπό της. Τελικά την συνέλαβαν και καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά καθώς διαπιστώθηκε πως ήταν ψυχοπαθής – με τουλάχιστον άλλες τέσσερις περιπτώσεις ψυχοπάθειας στο άμεσο οικογενειακό της περιβάλλον- η ποινή της μετατράπηκε σε ισόβιο εγκλεισμό στο ψυχιατρείο του Broadmoor. Πέθανε εκεί το 1907, σε ηλικία 79 ετών.
2 Ivor Street (πρώην Priory Street), Camden, London – 1890
Η Mary Eleanor Wheeler, 24 χρονών, συζούσε με τον Charles Creighton, χρησιμοποιώντας το όνομα Eleanor Pearcey ενώ, ταυτόχρονα, είχε δεσμό και με έναν παντρεμένο άνδρα, τον Frank Hogg. Στις 24 Οκτωβρίου του 1890, προσκάλεσε την σύζυγο του Hogg Phoebe για τσάι. Μέσα στην ίδια της την κουζίνα χτύπησε την άτυχη γυναίκα στο κεφάλι μέ τη μασιά του τζακιού και στη συνέχεια της έκοψε τον λαιμό. Επίσης δολοφόνησε την 18μηνη κόρη του ζευγαριού, την οποία η κα Hogg είχε πάρει μαζί της.
Η Eleanor έβαλε τα πτώματα στο καροτσάκι του μωρού και, όταν νύχτωσε, κύλησε το καροτσάκι μακριά από το σπίτι της και το εγκατέλειψε. Δεν άργησε να συλληφθεί. Παρά τους ισχυρισμούς της ότι το αίμα στο πάτωμα της κουζίνας της προερχόταν από ποντίκια που σκότωσε, κρίθηκε ένοχη και εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στη φυλακή του Newgate, στις 23 Δεκεμβρίου του 1890. Στην ίδια φυλακή και με τον ίδιο τρόπο είχε εκτελεστεί και ο πατέρας της, δέκα χρόνια νωρίτερα. Η τελευταία της επιθυμία ήταν η δημοσίευση μιας μυστηριώδους αγγελίας, στην εφημερίδα Madrid. To ακαταλαβίστικο μήνυμα, το οποίο η Eleanor αρνήθηκε να εξηγήσει, έγραφε: «M.E.C.P. Τελευταία επιθυμία της M.E.W. Δεν πρόδωσα».
2 Council Houses, Kirkby on Bain, Lincolnshire – 1934
Η Ethel Major, 43 ετών, ζούσε με τον σύζυγό της Arthur. Το 1934, μετά από 16 χρόνια γάμου και ένα παιδί, ο Arthur ανακάλυψε πως η Ethel είχε μια εξώγαμη κόρη, την Auriel. Ο γάμος τους άρχισε να καταρρέει και η Ethel υποψιαζόταν ότι ο άνδρας της είχε κάποια εξωσυζυγική σχέση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ν’ αρχίσει να τον δηλητηριάζει, γεγονός που οδήγησε στον θάνατό του στις 24 Μαΐου του 1934, μετά την κατανάλωση σάντουιτς με βοδινό και στρυχνίνη!
Συνελήφθη την ημέρα της κηδείας του Arthur, μετά από ανώνυμη επιστολή στην αστυνομία η οποία ανέφερε ότι, πριν καιρό, το σκυλί των γειτόνων είχε ψοφήσει, αφού έφαγε φαγητό από τον σκουπιδοτενεκέ της Ethel. Μετά από εξέταση στο πτώμα του Arthur, αλλά και στου σκύλου μετά την εκταφή του, η Ethel κρίθηκε ένοχη δολοφονίας και εκτελέστηκε στην κρεμάλα της φυλακής Hull, στις 19 Δεκεμβρίου του 1934.
Coombe Farm Cottages, Sherborne, Dorset – 1935
Η Charlotte Bryant, μια 33χρονη αγράμματη μητέρα πέντε παιδιών, ζούσε με τον σύζυγό της Frederick. Ήταν αλκοολική και εργαζόταν, ευκαιριακά, ως πόρνη στα τοπικά καπηλειά. Παρά την αξιοθρήνητη εμφάνιση και την ανύπαρκτη καθαριότητά της (στο στόμα της δεν είχε ούτε δόντι και οι ψείρες είχαν ολόκληρες αποικίες επάνω της), οι πελάτες δεν της έλειπαν, συχνά δε τους έφερνε και στην οικογενειακή εστία.
Ένας από αυτούς ήταν και ο Leonard Parsons, ένας τσιγγάνος έμπορος αλόγων. Ο Leonard έγινε νοικάρης στο σπίτι των Bryant και ο Frederick δεν ενοχλούταν που μοιραζόταν την Charlotte μαζί του. Η ίδια, όμως, είχε άλλη άποψη και άρχισε να δηλητηριάζει τον άντρα της, για να μπορέσει να παντρευτεί τον Leonard. O Frederick πέθανε στις 22 Δεκεμβρίου του 1935, αφού είχε πιει ένα ρόφημα με αρσενικό. Η Charlotte συνελήφθη μετά την νεκροψία στο πτώμα του Frederick και την κατάθεση ενός φίλου της οικογένειας ότι την είχε δει να προσπαθεί να καταστρέψει ένα μεταλλικό δοχείο ζιζανιοκτόνου. Πέθανε στην κρεμάλα της φυλακής Exeter, στις 15 Ιουλίου του 1936.
Ground Floor, 11 South Hill Park, Hampstead, London – 1954
Η Στυλλού Χριστοφή, μια 52χρονη Κύπρια, δολοφόνησε την γερμανίδα νύφη της Hella, στο σπίτι της οικογένειας, στις 28 Ιουλίου του 1954. Η Στυλλού είχε έρθει από την Κύπρο στην Αγγλία, για να ζήσει με την οικογένεια του γιου της και οι συγκρούσεις με τη νύφη της δεν άργησαν να ξεσπάσουν. Ζηλεύοντας τη σχέση του γιου της με την γυναίκα του, την δολοφόνησε χτυπώντας τη στο κεφάλι με το δοχείο περισυλλογής στάχτης της σόμπας, την στραγγάλισε, περιέλουσε το σώμα της με παραφίνη και του έβαλε φωτιά στην αυλή του σπιτιού.
Η Στυλλού, με τα ελάχιστα αγγλικά της, ισχυρίστηκε ότι ξαφνικά είδε τις φλόγες, μύρισε τη φωτιά φωτιά και ανακάλυψε το φλεγόμενο σώμα της νύφης της. Φυσικά δεν έπεισε κανέναν και εκτελέστηκε στις 13 Δεκεμβρίου του 1954, στην κρεμάλα της φυλακής Holloway. Όπως έγινε γνωστό, το 1925 είχε δολοφονήσει την πεθερά της αλλά είχε αθωωθεί.
The Magdala Tavern, South Hill Park, Hampstead, London – 1955
Έξω από αυτό το νυχτερινό κέντρο, η 28χρονη Ruth Ellis πυροβολεί και σκοτώνει τον εραστή της David Blakely, οδηγό αγωνιστικών αυτοκινήτων. Η Ruth εργαζόταν ως διευθύντρια νυχτερινού κέντρου και, με ήδη δύο γάμους στο ενεργητικό της, είχε μια θυελλώδη σχέση με τον Blakely για δυο χρόνια. Όταν εκείνος αποφάσισε να χωρίσουν, εκείνη προμηθεύτηκε ένα ρεβόλβερ. Εντοπίζοντας το αυτοκίνητό του έξω από το κέντρο The Magdala Tavern, το βράδυ της Κυριακής 2 Απριλίου του 1955, του έστησε καρτέρι και τον περίμενε να φανεί. Όταν εκείνος πλησίασε το αυτοκίνητο τον πυροβόλησε και, ενώ προσπαθούσε να διαφύγει, του έριξε άλλες τρεις σφαίρες.
Η υπόθεση έκανε κρότο στην εποχή της και δημιούργησε πολλά ερωτηματικά. Λίγο πριν πεθάνει η Ellis έδωσε μιαν ένορκη κατάθεση, στην οποία υποστήριζε ότι ο νέος της εραστής, και φίλος του Blakely, Desmond Cussen, την είχε ενθαρρύνει να τον δολοφονήσει. Κρεμάστηκε στη φυλακή Holloway, στις 13 Ιουλίου του 1955, επτά μήνες μετά τη Στάλλω Χριστοφή. Ήταν η τελευταία γυναίκα που εκτελέστηκε στη Βρετανία. Κατά μακάβρια σύμπτωση, οι δύο τελευταίες γυναίκες που εκτελέστηκα για τα εγκλήματά τους, τα είχαν διαπράξει στον ίδιο δρόμο.
To άρθρο αφιερώνεται στη φιλενάδα μου Χριστίνα Καίσαρη
(και τα χρυσά της τα χεράκια).
Έγκλημα και Τιμωρία/Crime and Punishment/Crime et Châtiment/Delitto e castigo/Преступление и наказание 