Sweeney Todd, ο δαιμονικός κουρέας της οδού Fleet – IV

Προηγούμενο

Της Νίνας Κουλετάκη

Κούρσα με το χρόνο

Χρειάζονταν, όμως, περισσότερες αποδείξεις.Δεν υπήρχε τρόπος να αναγνωριστούν τα απομεινάρια στην κρύπτη των Weston, ούτε και μπορούσαν να συνδέσουν τους φόνους με τον SweeneyTodd και τη MargeryLovett, πέρα από τα κουτσομπολιά που έπαιρναν κι έδιναν στη FleetStreet.Οι αστυνομικοί έπρεπε να δράσουν γρήγορα και διακριτικά, από φόβο μήπως μια επιθετική έρευνα έτρεπε σε φυγή το δολοφονικό δίδυμο.Την εποχή εκείνη το ένταλμα έρευνας δεν ήταν απαραίτητο και ο Blunt διέταξε τους αστυνομικούς του να «συνοδεύουν» όλους τους πελάτες στο κουρείο του Todd, ώστε να εμποδίσουν άλλους φόνους.Έτσι ο Todd είχε πάντα πελάτες στον πάγκο της αναμονής και οι αστυνομικοί του Blunt ήταν διαρκώς φρεσκοξυρισμένοι!Ταυτόχρονα ο Blunt, με τον Todd να πνίγεται στη δουλειά, θα είχε την ευκαιρία να ψάξει το διαμέρισμά του, ώστε να βρει τυχόν αποδεικτικά στοιχεία.Η ευκαιρία αυτή παρουσιάστηκε δυο μέρες μετά την αποτρόπαιη ανακάλυψη στις κατακόμβες της εκκλησίας.Ο αστυνομικός που έκανε την έρευνα στο διαμέρισμα, βρήκε ένα ανεκτίμητο στοιχείο: ρούχα και κοσμήματα τα οποία έφεραν ονόματα ή αρχικά διαφορετικά από εκείνα του Todd.Αμέσως πληροφόρησε τον SirRichard.

Χωρίς να χάσει χρόνο, ο Blunt έστειλε μια ομάδα αστυνομικών να συλλάβει τη MargeryLovett και μια άλλη για να κάνει το ίδιο με τον SweeneyTodd.Η σύλληψη της Margery ήταν επεισοδιακή.Την ώρα που έφτασαν οι αστυνομικοί στο μαγαζί της, εξυπηρετούσε πελάτες που ήταν εκεί για τις κρεατόπιτες της και οι οποίοι, μόλις πληροφορήθηκαν τα καθέκαστα για το περιεχόμενο του γευστικού τους κολατσιού, προσπάθησαν να τη λυντσάρουν. Ένας ανώνυμος βιογράφος του SweeneyTodd, γράφει το 1878: «Οι άνθρωποι που βρίσκονταν στο κατάστημα διέδωσαν τα νέα στη γειτονιά και, πολύ γρήγορα, ένα εξαγριωμένο πλήθος κατέκλυσε τον τόπο.Ξεχυνόταν από την FleetStreet και την CareyStreet και ήταν αποφασισμένο να την κόψει κομματάκια και να την κρεμάσει από τον φωτιστικό στύλο της BellYard». Οι αστυνομικοί κατάφεραν να τη φυγαδεύσουν, μεταφέροντάς τη με μια άμαξα που περίμενε, στις φυλακές του Newgate και στο κελί της.

Αντίθετα η σύλληψη του SweeneyTodd έγινε ήρεμα.Ο κουρέας ήταν μόνος του στο μαγαζί όταν μπήκαν οι αστυνομικοί και του πέρασαν τις χειροπέδες.Βρισκόταν ήδη πίσω από τα κάγκελα της φυλακής πριν συνειδητοποιήσουν οι πολίτες ότι ήταν αναμεμιγμένος στη φρίκη της BellYard.

Η Margery ξεγελά το δήμιο.

Ακόμα και σε μια τόσο εξαπλωμένη πόλη όσο το Λονδίνο, τα νέα για τα διατρέξαντα στη BellYard κυκλοφόρησαν γρήγορα από στόμα σε στόμα.Ο δρόμος έξω από το κουρείο του SweeneyTodd γέμισε από περίεργους και ανθρώπους που ζητούσαν εκδίκηση και η BellYard, από την οποία περνούσαν οι δικηγόροι για να πάνε στο Δικαστικό Μέγαρο έγινε αδιαπέραστη εξαιτίας του συγκεντρωμένου πλήθους, που προσπαθούσε να ρίξει μια ματιά στο μαγαζί της Margery, μέσα από τα κλειστά παράθυρα.

Οι εφημερίδες της εποχής ξεπουλούσαν όλα τα φύλλα τους με την ιστορία αυτή, αναφέροντας εξίσου πραγματικά γεγονότα και φήμες.Ο SirRichardBlunt θεωρήθηκε ήρωας και, καθώς συνέχιζε να συλλέγει στοιχεία για την υπόθεση, ήταν σε καθημερινή βάση στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

Η MargeryLovett δεν άργησε να ομολογήσει στον διευθυντή των φυλακών.Παραδέχτηκε τα πάντα και αποκάλυψε το ρόλο του SweeneyTodd στην υπόθεση.Ήξερε πως αντιμετώπιζε τη θανατική ποινή και, όπως είπε, ήθελε να εξιλεωθεί για τις αμαρτίες της πριν πεθάνει.Με την κατάθεσή της έγινε φανερή η πρόθεσή της να πάρει μαζί της τον Sweeney στην αγχόνη.Όμως η Margery δεν κρεμάστηκε ποτέ.Ξεγέλασε το δήμιο και κόντεψε να τινάξει την υπόθεση της καταδίκης του Sweeney στον αέρα.

Με τη διπλή ιδιότητα του αστυνομικού και του δημόσιου κατηγόρου, ο SirRichard πληροφορήθηκε με μεγάλη δυσαρέσκεια την αυτοκτονία της MargeryLovett στο κελί της.Δεν έγινε γνωστός ο τρόπος με τον οποίο προμηθεύτηκε το δηλητήριο αλλά, σύμφωνα με τον χαρακτήρα της, θα της ήταν αρκετά εύκολο να δωροδοκήσει έναν από τους φύλακες.Μάλιστα, όπως αποδείχτηκε, τη μέρα της αυτοκτονίας της της είχαν παραδώσει ένα δέμα με ρούχα.Μέσα στις πτυχές κάποιου από αυτά θα μπορούσε, κάλλιστα, να έχει κρυφτεί το φαρμάκι.

Η δίκη του SweeneyTodd

Το Λονδίνο και οι κάτοικοί του ήταν συνεπαρμένοι όσο πλησίαζε ο Δεκέμβρης του 1801, οπότε θα διεξαγόταν η δίκη του SweeneyTodd.Οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν ότι ποτέ μέχρι τότε μια δίκη δεν αναμενόταν με τόσο ενδιαφέρον από τη μεριά του κοινού και πως θα μπορούσε να θεωρηθεί μια από τις πιο συναρπαστικές δίκες όλων των εποχών.

Ο SweeneyTodd δεν είχε πληροφορηθεί το θάνατο της Margery και όταν το έμαθε, στην αίθουσα του δικαστηρίου την πρώτη ημέρα της δίκης, χλώμιασε. Ήταν κατηγορούμενος μόνο για μία υπόθεση, τη δολοφονία ενός ναυτικού, του Francis Thornhill. Παρά τον υπερβολικά μεγάλο αριθμό των πτωμάτων και τη σωρεία των ενοχοποιητικών στοιχείων που βρέθηκαν στο σπίτι του, δεν ήταν δυνατή η αναγνώριση των θυμάτων.Όπως, όμως, πολύ σωστά είπε και ο Sir Richard, η κατηγορία για μία δολοφονία αρκούσε για να στείλει τον Todd στην αγχόνη.

Η υπόθεση με τον ναυτικό είχε ως εξής:ο Thornhill είχε επιφορτιστεί να παραδώσει ένα περιδέραιο από μαργαριτάρια σε μια νεαρή κυρία στο Λονδίνο.Βιαζόταν να το πράξει και έτσι, μόλις το πλοίο του έδεσε στον προβλήτα, κατευθύνθηκε προς το κέντρο της πόλης με το μαργαριταρένιο κολιέ στην τσέπη. Καθ’ οδόν, μπήκε στο μαγαζί του SweeneyTodd για ένα ξύρισμα και από τότε δεν τον ξανάδε κανείς.

Ο καπετάνιος του πλοίου και ένας φίλος του Thornhill, ο συνταγματάρχης Jeffrey, όταν εκείνος δεν εμφανίστηκε, ακολούθησαν τα ίχνη του και έφτασαν μέχρι το μαγαζί του Todd, όπου και τον ρώτησαν.Παραδέχτηκε πως ο Thornhill είχε πάει στο μαγαζί, ξυρίστηκε και έφυγε.Όταν το πλοίο απέπλευσε, ο Jeffrey έμεινε πίσω, σίγουρος πως τα μαργαριτάρια θα έκαναν, αργά ή γρήγορα, την εμφάνισή τους.

Όπως και έγινε.Το περιδέραιο εμφανίστηκε στο σπίτι κάποιου JohnMundel, στο Hammersmith. Ο Mundel ήταν ενεχυροδανειστής και ο Todd του είχε αφήσει το κολιέ ενέχυρο γιαχίλιες λίρες.

Στη συνέχεια, η κατηγορούσα αρχή περιέγραψε τα φρικτά ευρήματα της κρύπτης, το τούνελ που συνέδεε τη FleetStreet και τη BellYard και κατόπιν έδεσε όλα αυτά μεταξύ τους καθώς και με τα αποδεικτικά στοιχεία που περισυλλέχθηκαν από το σπίτι του Todd που, όπως αποδείχτηκε, ανήκαν σε 160 διαφορετικά άτομα.Μεταξύ των ευρημάτων υπήρχε και ένα σακάκι που ανήκε στον FrancisThornhill και που το φορούσε την ημέρα της εξαφάνισής του.

Αν το σακάκι ήταν το μόνο εύρημα που συνέδεε τον Todd με τον Thornhill, ο κουρέας θα είχε βγει από το δικαστήριο αλώβητος.Ο νόμος απαιτούσε την παρουσία πτώματος για να καταδικαστεί κάποιος για φόνο.Δυστυχώς για τον Todd, το πτώμα βρέθηκε.

Ο Jeffrey, ψάχνοντας για τον φίλο του και σε συνεννόηση με τον SirRichard, κατέβηκε στις κατακόμβες.Εξέτασε τους σκελετούς ψάχνοντας για κάτι συγκεκριμένο, κάτι που θα αποδείκνυε πως ο σκελετός του φίλου του ήταν ανάμεσα σε αυτούς της κρύπτης.Ο Thornhillείχε ένα ατύχημα πριν χρόνια: είχε σπάσει το γόνατο του.Η βλάβη είχε αποκατασταθεί, αλλά το οστό δεν είχε κολλήσει καλά, με αποτέλεσμα να κουτσαίνει.Η στραβή συγκόλληση ήταν εμφανής στο γυμνό οστό.Ανάμεσα στα οστά που εξέτασε ο Jeffrey, μαζί με τον DrSylvesterSteers, το γιατρό που είχε περιθάλψει τον Thornhill μετά το ατύχημα, βρέθηκε εκείνο που –αναμφισβήτητα- ανήκε στον Thornhill.Η μαρτυρία του γιατρού υπήρξε ακταπέλτης για τον Todd.

Όταν ήρθε η σειρά της υπεράσπισης, ο δικηγόρος του Todd, ο οποίος είχε οριστεί από το δικαστήριο για να τον εκπροσωπήσει, προσπάθησε να ισχυριστεί ότι τα ευρήματα δεν στοιχειοθετούσαν αποδείξεις για τη διάπραξη του εγκλήματος, παρά μόνον ενδείξεις.Ισχυρίστηκε πως ο SirRichard και οι άνδρες του είχαν, κατ’ επανάληψη, ξυριστεί στο μαγαζί του Todd, χωρίς να πάθουν το παραμικρό.

Αναφορικά με τις πλέον σοβαρές αποδείξεις, αυτές που αφορούσαν στον FrancisThornhill, ο συνήγορος του Todd ισχυρίστηκε ότι, πιθανότατα, πολλοί άνθρωποι τον είχαν δει να βγαίνει σώος και αβλαβής από το μαγαζί του Todd, μόνο που δεν τον γνώριζαν και, συνεπώς, δεν μπορούσαν να το καταθέσουν.Όσο για το οστό είπε το εξής: «αν σας παρουσίαζαν ένα τούβλο και σας έλεγαν πως προέρχεται από ένα συγκεκριμένο σπίτι, θα μπορούσατε να ορκιστείτε πως, πράγματι, έτσι είναι;»

Η τελευταία του προσπάθεια αφορούσε στη MargeryLovett.Ισχυρίστηκε πως η αυτοκτονία της στη φυλακή αποδείκνυε περίτρανα πως ήταν η μοναδική ένοχος και πως κατηγόρησε τον Todd από κακία.Δεν παρουσίασε κανέναν μάρτυρα υπεράσπισης και κατέβηκε από το βήμα.

Ο δικαστής συνόψισε την υπόθεση για τους ενόρκους οι οποίοι, στη συνέχεια, αποσύρθηκαν για να εκδώσουν την ετυμηγορία τους.Χρειάστηκαν μόνο πέντε λεπτά για να αποφασίσουν για την ενοχή του SweeneyTodd.

Ο δικαστής, όπως απαιτούσε το έθιμο κάθε φορά που επρόκειτο να ανακοινώσει μια καταδίκη σε θάνατο, σκέπασε το κεφάλι του με ένα κομμάτι μαύρου υφάσματος.Ρώτησε τον Sweeney αν ήθελε να πει κάτι πριν την ανακοίνωση της ποινής για να εισπράξει ένα ηχηρό «Είμαι αθώος!».Κατόπιν ανακοίνωσε την καταδίκη του Todd σε θάνατο δι’ απαγχονισμού.

Στις 25 Ιανουαρίου του 1802, στην αυλή της φυλακής του Newgate, oSweeneyTodd οδηγήθηκε στην κρεμάλα, όπου και πέθανε μπροστά σε χιλιάδες άτομα που είχαν συγκεντρωθεί εκεί για να τον δουν να το κάνει.Μετά την εκτέλεση, το σώμα του παραδόθηκε σε μια ομάδα «χειρουργών-κουρέων», οι οποίοι το διαμέλισαν.Έτσι, ο Sweeney κατέληξε όπως ακριβώς τα θύματά του: ένας σωρός από κρέας και κόκαλα.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

OSweeneyTodd στη λαϊκή λογοτεχνία

Λίγο μετά το «φιλετάρισμα» του SweeneyTodd από τους «κουρείς-χειρουργούς», η αναπτυσσόμενη βιομηχανία των φτηνών περιοδικών ασχολήθηκε με την υπόθεση.Οι πρώτες ιστορίες εμφανίστηκαν στα λεγόμενα «pennydreadfuls». Εικονογραφημένα φθηνά περιοδικά, που εξιστορούσαν πραγματικές ιστορίες εγκλημάτων.Ήταν πολύ δημοφιλή και περιείχαν στις περιγραφές τους όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες της ιστορίας του τέρατος, που χρησιμοποιούσε μια καρέκλα κουρέα και μια καταπακτή για να παγιδεύει και να σκοτώνει τα ανυποψίαστα θύματά του.

Μια άλλη, παρεμφερής έκδοση της εποχής ήταν οι ιστορίες του Newgate, που είχε γίνει πολύ δημοφιλής από τότε που δημοσίευσε την πρώτη ιστορία βασισμένη σε αληθινό έγκλημα, το 1776.Πρόκειται για το έντυπο «TheAnnalsofNewgate» (Τα Χρονικά του Newgate), επίσης γνωστού ως «MalefactorsRegister» (Το Μητρώο των Κακούργων), το οποίο είχε δημιουργηθεί από τον ιερέα της φυλακής του Newgate και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές, κυρίως ανάμεσα στους ανθρώπους της λαϊκής τάξης.

Οι ιστορίες συχνότατα δημοσιεύονταν σε συνέχειες, ώστε να κρατούν το ενδιαφέρον του κοινού σε εγρήγορση και να έχουν εξασφαλισμένους πελάτες.Η ιστορία του SweeneyTodd, την οποία έγραψε ο ThomasPeckettPrest κάτω από τον τίτλο «TheStringofPearls».Το συγκεκριμένο αφήγημα έγινε υπέρ το δέον δημοφιλές και γρήγορα διασκευάστηκε σε θεατρικό έργο από τον GeorgeDibdin–Pitt και ανέβηκε στο θέατρο Britannia.

Αιώνες μετά το θάνατό του, ο SweeneyTodd ζωντάνευε κάθε βράδυ σε σκηνές θεάτρων σε ολόκληρη τη Βρετανία.Τα περισσότερα έργα βασίζονταν στην ιστορία του Prest, αλλά και στις άλλες διασκευές οι «κακοί» της ιστορίας ήταν πάντα οι ίδιοι:ο SweeneyTodd και –σε μερικές περιπτώσεις- η MargeryLovett.

Ένας από τους κύριους χαρακτήρες στο StringofPearls ήταν οTobias, ο μαθητευόμενος του Todd, προφανώς εμπνευσμένος από το φτωχό παιδί που κατέληξε στο άσυλο φρενοβλαβών, εξαιτίας του Todd.Στο έργο του Pit, ο Tobias δραπετεύει από το άσυλο την ώρα που οι, μεθυσμένοι από τζιν, φύλακες κοιμούνται, επιστρέφει στη FleetStreet ζητώντας εκδίκηση, αποκαλύπτει τον κακό, ανακτά το περιδέραιο και κερδίζει το κορίτσι!

Ο Sweeney Todd στο Broadway

Η πρεμιέρα του έργου στο Broadway έγινε με την AngelaLansbury στο ρόλο της Mrs. Lovett και τον LenCariou σε αυτόν του Δαιμονικού Κουρέα.

Το έργο είχε σκηνοθετήσει ο HaroldPrince και κέρδισε διάφορα βραβεία Tony, μεταξύ των οποίων αυτά του Καλύτερου Μιούζικαλ, Λιμπρέτου, Μουσικής καθώς και εκείνα του Καλύτερου Ανδρικού και Γυναικείου ρόλου.Κέρδισε επίσης το βραβείο της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου της Νέας Υόρκης.Από την Αμερική και το Broadway το μιούζικαλ ταξείδεψε σε όλο τον κόσμο.

Αλλά εκεί που ο μύθος του SweeneyTodd παραμένει για πάντα ζωντανός είναι οι δρόμοι και οι παιδότοποι.Σε οποιοδήποτε σημείο της Αγγλίας τα παιδιά μαζεύονται για να διηγηθούν ιστορίες τρόμου, ο θρύλος του SweeneyTodd έρχεται πρώτος στις προτιμήσεις τους.Όπως έγραψε η AnnaPavord στον LondonObserver το 1979: «Ο SweeneyTodd δεν θα πεθάνει ποτέ.Χρειαζόμαστε όλοι τους «μπαμπούλες» και ο Todd είναι ο «μπαμπουλότερος» όλων!»

Βιβλία

-Haining, Peter. 1993. Sweeney Todd: The Real Story of the Demon Barber of Fleet Street. London: Robson Books.

-Jeffers, H. Paul. 1992. Bloody Business: An Anecdotal History of Scotland Yard. New York: Barnes and Noble Books.

-Nef, John U. 1943. «The Industrial Revolution Reconsidered.» Journal of Economic History. Volume 3:1.

-Raynor, J.L and G.T. Crook. 1926. The Complete Newgate Calendar. London: The Navarre Society.

-Sondheim, Stephen and Hugh Wheeler. 1979 Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street. New York: Applause Theatre Book Publishers.

-Wilson, Colin. 2000. The Mammoth Book of the History of Murder. London: Carroll & Graf.

-Zito, George V. 1972. «A Note on the Population of Seventeenth Century London.» Demography. Volume 9:3.

Ταινίες

Με την εφεύρεση του κινηματογράφου ήταν φυσικό επακόλουθο ο SweeneyTodd να περάσει στο πανί.Η πρώτη του εμφάνιση σε ταινία ήταν στη βουβή μεταφορά του StringofPearls, το 1920.Ο τίτλος της ταινίας ήταν απλά «SweeneyTodd» και –όσο παράξενο κι αν φαίνεται- ήταν μια ρομαντική κομεντί.Δυο χρόνια αργότερα γυρίστηκε μια σοβαρή ταινία φρίκης και το 1936 ο SweeneyTodd είχε τον πρώτο του ομιλούντα ρόλο.

Πρόσφατα, τα Χριστούγεννα του 2007, βγήκε στις αίθουσες η πολυαναμενόμενη εκδοχή της ιστορίας από τον TimBurton με τον JohnnyDeppστο ρόλο του Sweeneyκαι την HelenaBonhamCarter σε αυτόν της Margery.

Η περιοχή σήμερα

BellYard: Εκεί όπου η Lovett έφτιαχνε και πουλούσε τις πίτες της, πρώτο μαγαζί στα αριστερά

Φωτογραφίες που δείχνουν την εγγύτητα του κουρείου του SweeneyTodd (το κτήριο στεγάζει σήμερα την εταιρία ταχυμεταφορών Dundee) με την εκκλησία του StDunstan.

Πηγές

-CrimeLibrary

-The Malefactor’s Register

-Knowledge of London

-Το αχανές διαδίκτυο